Tiếng Trung phổ thông là gì? Đặc điểm và sự khác biệt

Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao tiếng Trung lại có nhiều tên gọi khác nhau như tiếng Trung Phổ thông, tiếng Quan thoại hay Hán ngữ tiêu chuẩn? Chúng có giống nhau hay khác nhau? Hãy cùng Nhà sách Bác Nhã khám phá những điều thú vị về tiếng Trung phổ thông trong bài viết dưới đây. 

1. Tiếng Trung phổ thông là gì?

Tiếng Trung phổ thông (現代標準漢語) hay tiếng Hán tiêu chuẩn hoặc tiếng Trung hiện đại là một trong những ngôn ngữ quan trọng nhất hiện nay với hơn 1 tỷ người sử dụng trên thế giới. Ngôn ngữ này bắt nguồn từ thời phong kiến Trung Quốc, trong triều đại nhà Minh, nhà Thanh và đến thế kỷ XX, nó trở thành ngôn ngữ tiêu chuẩn. 

Đây là dạng tiếng Trung được sử dụng rộng rãi nhất, từ chính trị, kinh tế, đến giao tiếp hằng ngày. Đồng thời, cũng là ngôn ngữ chính trong hệ thống giáo dục của Trung Quốc, Đài Loan, Singapore và các cộng đồng người Hoa khắp nơi trên thế giới.

2. Đặc điểm của tiếng Trung phổ thông

Tiếng Trung phổ thông sử dụng hệ thống chữ Hán (汉字) – một loại chữ tượng hình, với các ký tự đại diện cho ý nghĩa thay vì âm thanh như trong các ngôn ngữ phương Tây. Hệ thống này bao gồm hàng nghìn ký tự, nhưng trong đời sống hàng ngày, chỉ cần nắm vững khoảng 1.000 ký tự là bạn có thể đọc hiểu một cách cơ bản.

Bên cạnh đó, tiếng Trung Phổ Thông có bốn thanh điệu chính. Sự thay đổi của thanh điệu có thể làm thay đổi hoàn toàn nghĩa của từ, vì vậy việc học và luyện phát âm là rất quan trọng.

3. Sự khác biệt giữa tiếng trung phổ thông và tiếng Bắc Kinh và tiếng Quan Thoại

Khi tìm hiểu về tiếng Trung, ta sẽ bắt gặp các thuật ngữ như Hán ngữ tiêu chuẩn, tiếng Bắc Kinh và tiếng Quan thoại. Vậy chúng có gì khác nhau?

– Tiếng Quan thoại: Đây là một nhóm các phương ngữ tiếng Hán được sử dụng ở miền Bắc Trung Quốc. Tiếng Quan thoại không đồng nhất về ngữ âm, ngữ pháp và từ vựng, mà chia thành nhiều phương ngôn khác nhau.

– Tiếng Bắc Kinh: Là một trong số các phương ngữ của tiếng Quan thoại, được sử dụng rộng rãi ở Bắc Kinh và các vùng lân cận.

– Hán ngữ tiêu chuẩn: Là một dạng tiếng Trung được quy định chính thức, dùng làm ngôn ngữ giao tiếp và giảng dạy trên toàn quốc. Ngữ âm của Hán ngữ tiêu chuẩn dựa trên tiếng Bắc Kinh, nhưng không hoàn toàn giống. Từ vựng của Hán ngữ tiêu chuẩn được lấy chủ yếu từ tiếng Quan thoại, nhưng cũng có một số từ được vay mượn từ các phương ngữ khác.

Sự khác biệt cụ thể:

– Ngữ âm: Hán ngữ tiêu chuẩn dựa trên ngữ âm của tiếng Bắc Kinh, nhưng không phải tất cả các âm của tiếng Bắc Kinh đều được sử dụng.

– Từ vựng: Từ vựng của Hán ngữ tiêu chuẩn chủ yếu được lấy từ tiếng Quan thoại, nhưng không phải tất cả các từ trong tiếng Quan thoại đều được sử dụng. Có những từ được lựa chọn kỹ càng để đảm bảo tính thống nhất và dễ hiểu.

– Ngữ pháp: Cả tiếng Bắc Kinh, tiếng Quan thoại và Hán ngữ tiêu chuẩn đều có chung một hệ thống ngữ pháp cơ bản, nhưng có một số khác biệt nhỏ về cách sử dụng.

>> Xem thêm: Điểm khác biệt giữa tiếng Trung giản thể và tiếng trung Phồn thể 

4. Hướng dẫn cách học tiếng Trung phổ thông hiệu quả 

– Tập trung vào phát âm và thanh điệu: Để học tốt tiếng Trung, bạn cần luyện tập phát âm và thanh điệu ngay từ đầu. Sử dụng các ứng dụng học tiếng Trung hoặc tham gia các lớp học chuyên sâu sẽ giúp bạn cải thiện nhanh chóng.

– Học từ vựng cơ bản: Hãy bắt đầu với những từ vựng cơ bản nhất, sau đó mở rộng dần theo các chủ đề khác nhau như gia đình, công việc, sở thích,…

– Luyện viết chữ Hán: Việc học viết chữ Hán có thể sẽ mất thời gian, nhưng đây là cách hiệu quả để nhớ và ghi nhớ các từ vựng, cũng như hiểu rõ hơn về cấu trúc ngữ pháp của tiếng Trung.

– Thực hành giao tiếp: Hãy tìm cơ hội để giao tiếp với người bản xứ hoặc tham gia các câu lạc bộ tiếng Trung. Thực hành đều đặn sẽ giúp bạn nhanh chóng cải thiện kỹ năng nói.

Tiếng Trung phổ thông không chỉ là một ngôn ngữ học thuật mà còn tạo ra nhiều cơ hội học tập và hội nhập kinh tế thế giới. Dù học với bất kỳ mục đích gì như nghề nghiệp, du học, hay đơn giản chỉ để khám phá văn hóa, tiếng Trung sẽ mang lại cho bạn nhiều cơ hội và trải nghiệm thú vị. Hãy bắt đầu hành trình học tiếng Trung của bạn ngay hôm nay để có thêm hiểu biết về ngôn ngữ này!